Χρυσή Αναλογία ή Χρυσή Τομή. Ενας αριθμός που συνδέει το παρελθόν με το παρόν!

Ένας παράξενος αριθμός, συνδέει τους αρχαίους Έλληνες, τους αναγεννησιακούς καλλιτέχνες, τους αστρονόμους του 17ου και τους αρχιτέκτονες του 21ου αιώνα. Ολοι τον χρησιμοποίησαν και είναι γνωστός ως Χρυσός Λόγος, Χρυσή Αναλογία, Θεία Αναλογία ή Χρυσή Τομή.

Αυτός είναι ένας άρρητος αριθμός, που τα πρώτα του ψηφία είναι 1,61803399 και συμβολίζεται με το ελληνικό γράμμα «φ». Θεωρείται πραγματικά μοναδικός για τις μαθηματικές του ιδιότητες, την εμφάνισή του σε όλη τη φύση και την ικανότητά του να πετυχαίνει μια τέλεια αισθητική σύνθεση.

Σύμφωνα το βιβλίο «Η χρυσή αναλογία: Η ιστορία του φ, του πιο εκπληκτικού αριθμού στον κόσμο» του αστροφυσικού Μάριο Λίβιο: «Μερικά από τα μεγαλύτερα μαθηματικά μυαλά όλων των εποχών, από τον Πυθαγόρα και τον Ευκλείδη στην αρχαία Ελλάδα, τον Ιταλό μαθηματικό Λεονάρντο της Πίζας και τον αστρονόμο της Αναγέννησης Γιοχάνες Κέπλερ, μέχρι σήμερα, επιστημονικές μορφές όπως ο φυσικός της Οξφόρδης Ρότζερ Πενρόζε, έχουν περάσει ατελείωτες ώρες πάνω από αυτήν την απλή αναλογία και τις ιδιότητές της. Αλλά η γοητεία της Χρυσής Αναλογίας δεν περιορίζεται μόνο στους μαθηματικούς. Οι βιολόγοι, οι καλλιτέχνες, οι μουσικοί, οι ιστορικοί, οι αρχιτέκτονες, οι ψυχολόγοι, ακόμη και οι μυστικιστές την έχουν μελετήσει και συζητήσει τη βάση της πανταχού παρουσίας της. Στην πραγματικότητα, είναι μάλλον δίκαιο να πούμε ότι η Χρυσή Αναλογία έχει εμπνεύσει τους στοχαστές όλων των κλάδων όπως κανένας άλλος αριθμός στην ιστορία των μαθηματικών».

Στα μαθηματικά και τις τέχνες, δύο ποσότητες αποτελούν χρυσή αναλογία ή χρυσή τομή, εάν η αναλογία τους είναι η ίδια με την αναλογία του αθροίσματος τους προς τη μεγαλύτερη από τις δύο ποσότητες. Η Χρυσή Τομή σε δύο διαστάσεις παρουσιάζεται συνήθως ως μια κανονική σπείρα που ορίζεται από μια σειρά τετραγώνων και τόξων, καθένα από τα οποία σχηματίζει «Χρυσά ορθογώνια».

1) Η σπείρα που συμβολίζει την χρυσή τομή. Η αναλογία των πλευρών των τετραγώνων καθώς και των τόξων της σπείρας, είναι του μεγαλύτερου προς το μικρότερο 1,618...

Αυτό το συμβολικό σχήμα προκύπτει λόγω του τρόπου με τον οποίο το σπειροειδές σχήμα αποτελεί μία σειρά χρυσών αναλογιών και μοιάζει με μοτίβα ανάπτυξης που παρατηρούνται στη φύση και οι αναλογίες του θυμίζουν εκείνες στο ανθρώπινο σώμα. Έτσι, αυτές οι απλές σπείρες και ορθογώνια, που χρησιμεύουν για να υποδηλώσουν την παρουσία μιας καθολικής τάξης, ονομάστηκαν «χρυσά» ή «θεϊκά».

Η χρυσή αναλογία γοητεύει τους δυτικούς διανοούμενους με διαφορετικά ενδιαφέροντα για τουλάχιστον 2.400 χρόνια. Τα παλαιότερα γνωστά μνημεία που πιστεύεται ότι έχουν χτιστεί σύμφωνα με αυτόν τον δελεαστικό αριθμό είναι τα κτίσματα του Παρθενώνα στην Ελλάδα, που χρονολογούνται πριν από το 430 π.Χ. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί που έχουν υποστηρίξει ότι πηγαίνει πολύ πιο πίσω από αυτό και ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν τις ιδιότητες αυτού του μοναδικού αριθμού.

Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η χρυσή αναλογία ήταν ιερή. Ως εκ τούτου, ήταν πολύ σημαντική στη θρησκεία τους. Χρησιμοποίησαν τη χρυσή αναλογία όταν έχτιζαν ναούς και χώρους για τους νεκρούς.

Επιπλέον, οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν ότι η χρυσή αναλογία είναι ευχάριστη στο μάτι. Την χρησιμοποίησαν στο σύστημα γραφής τους και στη διάταξη των ναών τους. Οι Αιγύπτιοι γνώριζαν να χρησιμοποιούν τη χρυσή αναλογία και την ονόμαζαν «ιερή αναλογία».
Ο πρώτος καταγεγραμμένος ορισμός της χρυσής αναλογίας χρονολογείται από την περίοδο κατά την οποία ο Έλληνας μαθηματικός Ευκλείδης (περ. 325 – 265 π.Χ.) περιέγραψε αυτό που ονόμασε «ακραία και μέση αναλογία».

Ωστόσο, οι μοναδικές ιδιότητες της έγιναν δημοφιλείς τον 15ο αιώνα, όταν η αισθητική αποτελούσε ζωτικό συστατικό της αναγεννησιακής τέχνης και η γεωμετρία εξυπηρετούσε τόσο πρακτικούς όσο και συμβολικούς σκοπούς. Ο διάσημος μαθηματικός, αστρονόμος και αστρολόγος, Γιοχάνες Κέπλερ (1571 - 1630) έγραψε: «Η γεωμετρία έχει δύο μεγάλους θησαυρούς: το ένα είναι το Θεώρημα του Πυθαγόρα και το άλλο η διαίρεση μιας γραμμής σε ακραία και μέση αναλογία. Το πρώτο μπορούμε να συγκρίνουμε με χρυσό, το δεύτερο με ένα πολύτιμο κόσμημα».

Πολλοί καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες έχουν προσαρμόσει τα έργα τους για να προσεγγίσουν τη χρυσή αναλογία, με την πεποίθηση ότι το αποτέλεσμα θα είναι αισθητικά πιο ευχάριστο. Χρησιμοποιώντας αυτές τις αναλογίες, ένας αρχιτέκτονας μπορεί να σχεδιάσει μια λαβή πόρτας σε σχέση με την πόρτα, η οποία με τη σειρά της έχει παρόμοια σχέση με τον περίβλημα του τοίχου και ούτω καθεξής.

Αλλά περισσότερο από αυτό, η χρυσή αναλογία έχει χρησιμοποιηθεί για την πρόσοψη των μεγάλων κτιρίων - από τον Παρθενώνα έως το Μεγάλο Τζαμί του Καϊρουάν, και μέχρι τα σύγχρονα ορόσημα όπως η Όπερα του Σίδνεϊ και η Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο.

2) Η χρυσή τομή στο ανθρώπινο σώμα.

Ίσως αυτό που είναι πιο εκπληκτικό για την χρυσή αναλογία είναι ότι μπορεί να θεωρηθεί ως ένα φυσικό φαινόμενο στη φύση. Η χρυσή αναλογία εκφράζεται στη διάταξη των κλαδιών κατά μήκος των στελεχών των φυτών και των φλεβών στα φύλλα. 

Μπορεί επίσης να εμφανισθεί στους σκελετούς των ζώων και των ανθρώπων και στην διακλάδωση των φλεβών και των νεύρων τους. Μπορεί ακόμη να φανεί στις αναλογίες των χημικών ενώσεων και στη γεωμετρία των κρυστάλλων. 

Ουσιαστικά, ο Χρυσός Λόγος είναι γύρω μας και μέσα μας και για αυτό το λόγο ο Γερμανός ψυχολόγος Adolf Zeising (1810 - 1876) τον χαρακτήρισε «παγκόσμιο νόμο» στον οποίον περιέχεται η θεμελιώδης αρχή κάθε μορφολογικής προσπάθειας για ομορφιά και πληρότητα στους τομείς της φύσης και της τέχνης, και ο οποίος διαπερνά, ως πρωταρχικό πνευματικό ιδανικό, όλες τις δομές, τις μορφές και τις αναλογίες, είτε κοσμικές είτε μεμονωμένες, οργανικές ή ανόργανες και ο οποίος βρίσκει την πληρέστερη πραγματοποίησή του, στην ανθρώπινη μορφή. 

Ως αποτέλεσμα των μοναδικών ιδιοτήτων αυτής της χρυσής αναλογίας, πολλοί τη θεωρούν ως ιερή ή θεϊκή και ορισμένοι πιστεύουν ακόμη και ότι είναι μια πόρτα για μια βαθύτερη κατανόηση της ομορφιάς και της πνευματικότητας στη ζωή, αποκαλύπτοντας μια κρυφή αρμονία ή σύνδεση σε τόσα πολλά από αυτά που βλέπουμε.

[Το πρωτότυπο άρθρο δημοσιεύθηκε από την JoannaGillan στο www.ancient-origins.net στις 24 Ιουλίου 2020].

ΠΗΓΗ: https://www.ancient-origins.net/unexplained-phenomena/golden-ratio-sacred-number-links-past-present-001091

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΘΡΟΥ: Credit: Jitze Couperus

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 1: Credit: Avariel Falcon

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 2: Gredit: photoheuristic.info 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το πέτρινο κεφάλι της Γουατεμάλα. Μια ξεχασμένη σελίδα της ιστορίας!